Język włoski na świecie

Dzięki swej pięknej melodii i radosnemu brzmieniu języki włoski ma wielu miłośników na całym świecie. Ludzie z różnych zakątków świata uczą się włoskiego w instytutach włoskiej kultury, na uniwersytetach, w szkołach językowych lub przyjeżdżają na kursy języka Dantego do Włoch. Największymi ośrodkami nauczającymi go we Włoszech są Perugia i Siena, które organizują uznawane na całym świecie egzaminy potwierdzające znajomość włoskiego – CELI (Universita’ per Stranieri di Perugia) i CILS (Universita’ per Stranieri di Siena).

Niewiele osób wie, iż kilkaset lat temu język włoski postrzegany był jako lingua franca, neutralny język pozwalający na łatwą i skuteczną komunikację osób innej narodowości. Francesco Bruni odkrył wiele umów międzynarodowych z XVI-XVIII w. sporządzonych właśnie w tym języku. Traktat pokojowy z 1739 roku między Austrią, Turcją i Rosją, oraz z roku 1774 między Rosją a Turcją, spisane zostały w języku neutralnym dla wszystkich stron porozumienia, czyli w języku włoskim.

Coraz częściej współcześni pisarze wybierają włoski, a nie swój język ojczysty, wydając swoje dzieła. Przykładem jest pisarka albańskiego pochodzenia Ornela Vorpsi, rumuński pisarz i poeta Mihai Mircea Butcovan, czy pisarka bengalskiego pochodzenia Jhumpa Lahiri. Jhumpa Lahiri napisała nawet słynny, obszerny artykuł “Teach yourself Italian” dla magazynu The New Yorker o swoich zmaganiach z nauką języka, który tak bardzo ją zafascynował. Albańska artystka Ornela Volpsi swoją debiutancką powieść – “Kraj, gdzie nigdy się nie umiera” wydała najpierw w języku włoskim. Książka została wyróżniona kilkoma włoskimi nagrodami literackimi, w tym Premio Grinzane Cavour oraz Premio Viareggio.

Język włoski jest dziś na nowo odkrywany przez kolejne już pokolenia włoskich emigrantów. Szacuję się, że w latach 1870-1970 na emigrację udało się około 20 milionów Włochów. Pierwsze wyprawy odbywały się w dramatycznych warunkach. Za lepszym życiem do Ameryki wyjeżdżały często niemal całe wioski lub miasteczka. Tam pierwsze pokolenie, w nowej lokalnej wspólnocie kultywowało wspólnie swoje zwyczaje, tradycję, język i dialekt. Drugie pokolenie przejmowało już język i kulturę kraju, który ich rodzice wybrali na emigrację. Język włoski stopniowo zanikał w ich codziennym życiu. Najczęściej dopiero w trzecim pokoleniu pojawiało się pragnienie poznania języka i kultury przodków, chęć powrotu do korzeni. Dziś bardzo często to właśnie potomkowie pierwszych imigrantów uczą się języka włoskiego na uczelniach w swoich krajach lub wyjeżdżają w tym celu do Włoch, ucząc się go podczas dłuższych wakacji.

Językiem włoskim posługuje się dziś także coraz więcej imigrantów, którzy na swoją nową ojczyznę wybierają Włochy. Szacuje się, że w 2001 roku było ich około 1,3 mln, natomiast według spisu powszechnego z 2011 – już 4,5 mln (7,7% populacji) i liczba ta nadal rośnie.

Język włoski możemy do dziś usłyszeć także na kontynencie afrykanskim, w byłych włoskich koloniach (Libia, Etiopia) czy krajach, gdzie przez lata liczna była obecność Włochów. W latach 50-tych w Tunezji żyło ich około 100 tysięcy. Wielu żyło także w Egipcie, gdzie urodził się m.in. poeta Giuseppe Ungaretti i piosenkarka Dalida.

Język włoski jest dziś bardzo chętnie wybierany przez studentów na całym świecie. Plasuje się aktualnie pod tym względem na czwartym miejscu. To język opery i sztuki, język wielkich pisarzy i poetów. Wielu obcokrajowców dzięki jego nauce pragnie poznać te dzieła w oryginale, ciesząc się najczystszym i najprawdziwszym ich brzmieniem.